Dział spadku następuje wraz ze śmiercią spadkodawcy. W jego skład wchodzą wszyscy spadkobiercy, tworząc w ten sposób całokształt sytuacji prawnej zmarłego. Inaczej mówiąc, spadkobiercy stają się współwłaścicielami majątku spadkodawcy, a zatem ma miejsce podział spadku właśnie pomiędzy nich. Co jednak należy wiedzieć o tym procesie, a w szczególności o załatwieniu tej sprawy u notariusza?
Czym jest dział spadku?
Dział spadku i zniesienie współwłasności to działania zmierzające do zerwania więzi wiążących spadkobierców z przedmiotem działu spadku. Oznacza to, że ma tu miejsce podział spadku dla poszczególnych spadkobierców. Dotyczy to również zmiany odpowiedzialności za długi spadkowe. Co za tym idzie, każdy ze spadkobierców samodzielnie będzie odpowiadać za swoją część długu spadkowego.
Przeczytaj również: Dlaczego warto przeprowadzić dział spadku?
Przedmiot działu spadku
Niezależnie od tego, czy będzie przeprowadzana procedura działu spadku u notariusza, czy też przed sądem, przedmiotem działania są wyłącznie aktywa spadkowe, czyli składniki dodatnie majątku. Nie ma więc podziału długów spadkowych, gdyż te stają się wyłącznie następstwem podzielenia aktywów. Sami spadkobiercy mogą oczywiście określić nie tylko podział spadku u notariusza, ale i to, kto z nich odpowie za konkretne długi.
Sposoby podziału spadku
Wskazuje się na dwa sposoby tego, jak można dokonać działu spadku:
- U notariusza lub w innej formie umowy działu spadku,
- Przed sądem – w drodze postępowania sądowego.
Warto przy tym zaznaczyć, że jeśli chcemy uniknąć żmudnych procesów sądowych i notarialnych, możemy sprzedać np. przysługującą nam część spadku (np. mieszkania lub działki). W tym celu będzie pomocny skup nieruchomości, który jest zainteresowany nawet takim typem nieruchomości. A jak wygląda podział majątku we wskazanych wyżej drogach?
Umowny podział spadku
Jeśli chcemy, aby miała miejsce umowa o dział spadku, jest konieczne, aby wszyscy współspadkobiercy pozostawali ze sobą w ścisłej zgodzie. Co za tym idzie, każdy z nich musi być zgodny odnośnie do tego, że:
- Dział jest potrzebny,
- Sposób jego przeprowadzenia im odpowiada,
- Odpowiada im forma dokonania działu.
Oznacza to, że umowa o dział spadku musi odpowiadać wszystkim z poszczególnych spadkobierców i nie może być tu wyjątku. Trzeba też określić, czy każdemu odpowiada dział spadku, opłata z tym związana, terminy oraz inne szczegółowe elementy zawartego porozumienia. W przypadku braku takiej zgody nie można mówić o możliwości zawarcia tego typu umowy.
Dział spadku – strony umowy
W przypadku działu spadku stronami umowy są wszyscy współspadkobiercy. Brak kogokolwiek z nich oznacza brak porozumienia, a zatem konieczność przeprowadzenia postępowania sądowego. Jeśli jakaś strona dokona zbycia przypadającego mu udziału, obowiązek stawiennictwa przysługuje nabywcy udziału spadkowego. Może nim być również skup nieruchomości, co jest doskonałą alternatywą dla osób, które nie chcą uczestniczyć w sporach o spadek i nie są zainteresowane przypadającą im częścią nieruchomości.
Dział spadku – forma umowy
Umowa o dział majątku może być zawarta w dowolnej formie, choć są sytuacje, w której konieczne jest jej zawarcie w formie szczególnej. Dotyczy to w szczególności sytuacji, w której w skład spadku wchodzi dowolna nieruchomość. Wtedy jest konieczny podział spadku u notariusza. Zawarcie umowy w formie pisemnej jest zalecane nawet wtedy, gdy nie dotyczy to podziału nieruchomości.
Dział spadku – treść umowy
Przy zawieraniu umownego działu spadku spadkobiercy mają bardzo dużą swobodę, która podlega ogólnym regułom prawa cywilnego opisującego zasady swobody umów. Zapisy te można znaleźć w art. 351.1 kodeksu cywilnego.
Spadkobiercy dokonują umownego działu spadku dotyczącego wszystkich kwestii związanych z podziałem. Oznacza to:
- Odpowiednie zaliczenie darowizn i zapisów windykacyjnych;
- Zaliczenie udziału w spadkowym gospodarstwie rolnym na poczet całego spadku;
- Wprowadzenie do umowy postanowień dotyczących wzajemnych roszczeń z tytułu posiadania przedmiotów spadkowych.
Spadkobiercy mają prawo do ograniczenia działu spadku wyłącznie do jego części, aby resztę podzielić w przyszłości.
Chcesz sprzedać część udziału w spadku, a nie wiesz, jak to zrobić? Sprawdź koniecznie: Sprzedaż mieszkania ze spadku. Co musisz wiedzieć?
Sądowy dział spadku
Jeśli nie ma porozumienia pomiędzy spadkobiercami, można zdecydować się na wniosek o dział spadku kierowany do sądu. Może go złożyć:
- Każdy spadkobierca,
- Nabywca udziału w spadku,
- Wierzyciel spadkobiercy – wyłącznie, jeśli dokonał zajęcia praw spadkowych w drodze egzekucji.
- Wszyscy spadkobiercy w formie zgodnego projektu – jeśli nie chcą zdecydować się na formę notarialną i preferują rozwiązanie sądowe.
Jeśli zdecydujemy się na sądowy dział spadku, opłata będzie wynosić:
- 500 złotych – jest to opłata stała, która w określonych sytuacjach może wynosić:
- 300 złotych – jeśli został złożony zgodny projekt działu spadku.
- 1000 złotych – jeśli jednocześnie został złożony wniosek o dział spadku i zniesienie współwłasności.
- 600 złotych – jeśli jest to wniosek zawierający zgodny projekt tego, jak ma wyglądać dział spadku i zniesienie współwłasności.
Złożony do sądu wniosek o dział spadku dotyczy całego spadku i może zostać ograniczony do części spadku wyłącznie z ważnych przyczyn.
Jeśli chcesz szybko pozbyć się uciążliwej nieruchomości otrzymanej ze spadku, skontaktuj się z nami poprzez formularz kontaktowy. Zapewniamy całkowicie bezpłatną wycenę online w ciągu 24 godzin od wysłania wniosku oraz szybką sprzedaż za gotówkę od ręki.